Gıda ürünlerinde saptanan kimyasal maddelerin yanı sıra hileli ürünler de halk sağlığını tehdit etmeye devam ederken, üreticilerden kaynaklı olumsuz tablo Türkiye’nin itibarını zedeliyor. Yurtdışına ihraç edilen gıda ürünlerinin birçoğunda zararlı kimyasallar tespit edilmeye devam ederken, son skandal limon numunelerinde yaşandı. Türkiye’de üretilip Avrupa Birliği ülkelerine ihraç edilen limonlarda, aşırı oranda tarım kimyasalı; yani pestisit saptandığı için sınırdan geri çevrildi. Türkiye’den gönderilen limonlar, yapılan analizde AB’nin belirlediği limitin en az 12 kat fazlası tarım kimyasalı içerdiği için alıkonuldu. Bulgaristan sınırında yapılan analiz sonrası, limonlar için “geri iade” kararı verilirken, limonlarda saptanan pestisitin; hormonal sistem bozucu pestisitler arasında bulunan, prochloraz olduğu, AB’nin Gıda Alarm Sistemi’ne yansıdı.
ENDOKRİN BOZUCU
Gıda Bülteni Yayın Yönetmeni, araştırmacı Yazar İhsan Yılmaz ise son skandalı yorumlarken, “Yapılan analize göre, limonlarda 0,726+/-0,363 mg/kg – ppm aralığında prochloraz saptandı. AB’nin bu etken madde için tolere edilebilir limiti ise; 0,03. Prochloraz hasat sonrası küflenmeyi önlemek amacıyla da kullanılan bir etken madde. Yapılan bilimsel değerlendirmelere göre; Prochloraz, birden fazla etki mekanizmasıyla gelişimsel toksisiteye neden olan bilinen bir endokrin bozucu” dedi.
AFLATOKSİN VE OKRATOKSİN
Geçtiğimiz haftalarda Tunus’a ihraç edilen 2 bin 500 ton patatesin ise zararlı bir bakteri nedeniyle iade edildiğini sözlerine ekleyen Yılmaz, “2024 yılında en çok sınır reddi uyarısının; kuru incir, biber, Antep fıstığı, limon ve üzüm numunelerinde yapılan analizler sonrası; kuru incir ve Antep fıstığında yüksek oranda sağlığa zararlı aflatoksin ile okratoksin saptandı. Biber, limon ve üzümlerin sürekli Türkiye’ye geri iade edilme nedeni ise yüksek oranda pestisit kalıntıları” diye konuştu.
KLORPRİFOS 30 KAT FAZLA
Türk Böbrek Vakfı (TBV) Başkanı Timur Erk de “Pestisit kalıntılarının sadece sebzelerle sınırlı olmadığına dikkat çekerken, bakliyat, et, süt ve yumurta gibi çok çeşitli gıdalarda da zararlı kimyasallara rastlandığının altını çiziyor. Erk, limondaki tehlikeye dikkat çekerken, şunları da söyledi: “Yeni yılda; ‘Avrupa Birliği Gıda Alarm Sistemine’, Türkiye’den düşen ilk bildirim 3 Ocak tarihinde limon olmuştu. Yapılan analizde, Türkiye’de yetiştirilen limonda yasaklı tarım kimyasalı, klorpifosun saptanırken; analiz sonucuna göre, limondaki klorprifos miktarı AB limitini 30 kat aştığı belirlendi.”
KADMİYUM RİSKİ
Öte yandan Türkiye’nin Avrupa’ya ihraç ettiği tarım ürünlerine ilişkin en çarpıcı bildirim ise dolmalık çam fıstığına ilişkin oldu. Geçtiğimiz günlerde İtalya’daki market analizlerinde, Türkiye’den ihraç edilen kabuklu fıstık çamının, tolere edilebilir limitin yaklaşık 2 katı oranında kadmiyum içerdiği saptandı. Uzmanlar ise kadmiyum ile kontamine gıda alımı, kusma ve ishal gibi akut gastro-intestinal etkilere neden olduğuna dikkat çekerken, İç Hastalıkları Uzmanı Ayça Kaya ise şu uyarılarda bulundu: “Kadmiyum ve diğer kimyasallara maruz kalmak, böbrek, kemik ve akciğer hastalığına neden olabilir. Pestisitler sinir sistemini etkileme potansiyeli taşıyor. Pestisitler aynı zamanda zehirli ve kansere yol açan kimyasallar.
Kaynak: Web Özel
